CEO Suite Giray Oral Bilkent UniversityEconomics'09 yariglaro.ceosuite@blogger.com
2010... Dile kolay, onsuz geçen 72 koca sene 87 yıllık tarihimizde... Bir 10 Kasım sabahında daha "Sen" oldu Türkiye, güzel ülkem, yadigarın ülken...Ben önce "ATA" dedim, seni bildim bayrağımda...Seni bir kez daha anarken Atam, kalemimden akan mısralar tercüman olsun dilime...
BAKIŞLARININ ALTINDA YATAN CUMHURİYET!
Güneş gibi doğuyor her güne gözlerin Bakışlarının altında yatan cumhuriyettir savunduğumuz
Yokluğunda batmadı ki güneşin
Sözlerin hiç dinmedi ki kulaklarımızda
Yüreğimizde Sen ve Türkiye…
Hiçbir 10 Kasım’da ağlamadı bu gözler
Daha da büyüdü özlemin
Ve daha da büyüdü bakışların Atam
Bakışlarının altında yatan Cumhuriyet!
Giray ORAL
10 Kasım 2010
18:05
14 Kasım 2010 Pazar
15 Temmuz 2010 Perşembe
Ayşe Arman'ın Lazlar Üzerine Sohbeti
CEO Suite Giray Oral Bilkent UniversityEconomics'09 yariglaro.ceosuite@blogger.com
Lazlar neden farklıdır?
Lazların Anadolu insanına göre farklılığını genetik yapılarına nüfuz eden coğrafyalarına bağlıyorum. Deniz halkı olmalarından dolayı Karadenizi çevreleyen komşu ülkelere evvelden beri gurbete gitmeleri, Anadolu insanının yabancı olduğu çok fazla şey kazanmalarını sağladı. Bu aynı zamanda teknik bir üstünlük anlamına geliyor. Fırıncılığın, pastahanecil i i ğin kökleri buralara uzanır. Mesela , Laz mimarisine ve Lazların arasından ezelden beri çıkan ahşap ve taş ustalarına bakarsanız bugünkü inşaat sektöründeki yerlerine daha kolay anlam verebilirsiniz.
Lazlar neden farklıdır?
Lazların Anadolu insanına göre farklılığını genetik yapılarına nüfuz eden coğrafyalarına bağlıyorum. Deniz halkı olmalarından dolayı Karadenizi çevreleyen komşu ülkelere evvelden beri gurbete gitmeleri, Anadolu insanının yabancı olduğu çok fazla şey kazanmalarını sağladı. Bu aynı zamanda teknik bir üstünlük anlamına geliyor. Fırıncılığın, pastahanecil i i ğin kökleri buralara uzanır. Mesela , Laz mimarisine ve Lazların arasından ezelden beri çıkan ahşap ve taş ustalarına bakarsanız bugünkü inşaat sektöründeki yerlerine daha kolay anlam verebilirsiniz.
Lazların Tarihçesi
CEO Suite Giray Oral Bilkent UniversityEconomics'09 yariglaro.ceosuite@blogger.com
Lazlardan, "Laz" adıyla ilk bahseden 1. yüzyıl tarihçisi Plinius olmuştur. 2.yüzyıl tarihçisi Arrianus zamanında, Lazlar Sohumi'den başlamak üzere Trabzon'a kadar olan bölgede yaşamaktaydı. Roma/Bizanslıların "Laz" dedikleri bu halkı Gürcüler (Kartveliler) ve Abhaz-Abazalar "Megrel"; Roma /Bizanslıların "Lazika" dedikleri devletlerine de Gürcüler ve Abhaz-Abazalar "Egrisi" demekteydi.
KOLHETİ=LAZİKA=EGRİSİ
Lazların en eski tarihleri, Kolheti yönetim ve kültür alanıyla yakından ilişkilidir. Kolheti adından ilk kez MÖ 8. yüzyıla ait Urartu Yazıtlarında bahsedilmiştir. Kolheti yönetim alanı(günümüzde Abhazya sınırları içinde kalan), Gagra'dan başlamak üzere Çoruh yatağına kadar olan bölgeyi kapsamaktaydı. Kolheti kültür alanının sınırları ise güneyde, Trabzon'a kadar uzanmaktaydı.
Lazlardan, "Laz" adıyla ilk bahseden 1. yüzyıl tarihçisi Plinius olmuştur. 2.yüzyıl tarihçisi Arrianus zamanında, Lazlar Sohumi'den başlamak üzere Trabzon'a kadar olan bölgede yaşamaktaydı. Roma/Bizanslıların "Laz" dedikleri bu halkı Gürcüler (Kartveliler) ve Abhaz-Abazalar "Megrel"; Roma /Bizanslıların "Lazika" dedikleri devletlerine de Gürcüler ve Abhaz-Abazalar "Egrisi" demekteydi.
KOLHETİ=LAZİKA=EGRİSİ
Lazların en eski tarihleri, Kolheti yönetim ve kültür alanıyla yakından ilişkilidir. Kolheti adından ilk kez MÖ 8. yüzyıla ait Urartu Yazıtlarında bahsedilmiştir. Kolheti yönetim alanı(günümüzde Abhazya sınırları içinde kalan), Gagra'dan başlamak üzere Çoruh yatağına kadar olan bölgeyi kapsamaktaydı. Kolheti kültür alanının sınırları ise güneyde, Trabzon'a kadar uzanmaktaydı.
Lazca
CEO Suite Giray Oral Bilkent UniversityEconomics'09 yariglaro.ceosuite@blogger.com
Lazlar Karadeniz bölgesinin doğu ucunda yaşayan bir halktır. Rize iline bağlı Pazar (Atina), Ardeşen (Arthaşeni), Çamlıhemşin ve Fındıklı (Vi3he) ilçeleri ile Artvin iline bağlı Arhavi (Arkabi), Hopa (Xopa) ve Borçka ilçelerinde otokton olarak varlıklarını sürdürmektedirler. 93 Harbi olarak da bilinen 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşından dolayı Batum?dan göç etmiş ve günümüzde Sapanca, Akçakoca, Düzce, Yalova, Karamürsel, İzmit ve Gölcük gibi merkezlerde yerleşik olarak yaşamaktadırlar.
Lazca, Güneybatı Kafkas Dil Grubu içinde yer almaktadır. Svanca (Svanuri), Gürcüce (Kartuli ya da Korturi) ve Megrelce (Margaluri ya da Megruli) bu dil grubunun diğer üyeleridir. Bu diller arasında Lazcaya en yakın olan dil Megrelcedir.
Lazlar Karadeniz bölgesinin doğu ucunda yaşayan bir halktır. Rize iline bağlı Pazar (Atina), Ardeşen (Arthaşeni), Çamlıhemşin ve Fındıklı (Vi3he) ilçeleri ile Artvin iline bağlı Arhavi (Arkabi), Hopa (Xopa) ve Borçka ilçelerinde otokton olarak varlıklarını sürdürmektedirler. 93 Harbi olarak da bilinen 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşından dolayı Batum?dan göç etmiş ve günümüzde Sapanca, Akçakoca, Düzce, Yalova, Karamürsel, İzmit ve Gölcük gibi merkezlerde yerleşik olarak yaşamaktadırlar.
Lazca, Güneybatı Kafkas Dil Grubu içinde yer almaktadır. Svanca (Svanuri), Gürcüce (Kartuli ya da Korturi) ve Megrelce (Margaluri ya da Megruli) bu dil grubunun diğer üyeleridir. Bu diller arasında Lazcaya en yakın olan dil Megrelcedir.
Laz Yemekleri
CEO Suite Giray Oral Bilkent UniversityEconomics'09 yariglaro.ceosuite@blogger.com
FINDIKLI VE KARADENİZ MUTFAĞI
Hamsi, mısır unu ve karalahana diğer Karadeniz illerinde olduğu gibi Trabzon'da da beslenmenin temelini oluşturur. Minzi denilen çökelek benzeripeynir, hemen her öğün yenir. Daha çok Vakfıkebir ilçesinde üretilen Trabzon yağı yurt çapında ünlüdür. Mısır ekmeği, peynirli,minzili, yumurtalı, kabaklı, yağlı pide, hamsiliekmek, cumur denilen pide, en ünlü yöresel yemeklerdendir. Sabah kahvaltıları kimi yörelerde trima denilen un çorbası ve yağda kızartılan ekmek parçalarıyla yapılır. Genellikle öğleyin yenilen kuymak yörenin en sevilen yemekleri arasındadır. Kuymak yapmak için mısır ununa su katılır ve bulamaç kıvamına gelinceye değin kaynatılır. İçine isteğe göre dilimlenmiş peynir, minzi, süt, haşlanmış ısırgan otu konularak pişirilir. Kuskusu andıran çimdik makarnası da oldukça yaygın bir yemektir. Mısır, sütlü kabak, karalahana, balık çorbası da akşam yemekleri arasındadır. Karalahana yığması da yörenin ilginç yemeklerindendir: İnce ince doğranan lahana tuzlanarak 15-20 dakika suda haşlanır, sonra süzülür. Ayrı birkapta soğan, salça ve kıyma kavrulur. Önceden pişirilen kuru fasülye ve lahananın içine bir çay bardağı pirinç eklenerek bir arada pişirilir.
FINDIKLI VE KARADENİZ MUTFAĞI
Hamsi, mısır unu ve karalahana diğer Karadeniz illerinde olduğu gibi Trabzon'da da beslenmenin temelini oluşturur. Minzi denilen çökelek benzeripeynir, hemen her öğün yenir. Daha çok Vakfıkebir ilçesinde üretilen Trabzon yağı yurt çapında ünlüdür. Mısır ekmeği, peynirli,minzili, yumurtalı, kabaklı, yağlı pide, hamsiliekmek, cumur denilen pide, en ünlü yöresel yemeklerdendir. Sabah kahvaltıları kimi yörelerde trima denilen un çorbası ve yağda kızartılan ekmek parçalarıyla yapılır. Genellikle öğleyin yenilen kuymak yörenin en sevilen yemekleri arasındadır. Kuymak yapmak için mısır ununa su katılır ve bulamaç kıvamına gelinceye değin kaynatılır. İçine isteğe göre dilimlenmiş peynir, minzi, süt, haşlanmış ısırgan otu konularak pişirilir. Kuskusu andıran çimdik makarnası da oldukça yaygın bir yemektir. Mısır, sütlü kabak, karalahana, balık çorbası da akşam yemekleri arasındadır. Karalahana yığması da yörenin ilginç yemeklerindendir: İnce ince doğranan lahana tuzlanarak 15-20 dakika suda haşlanır, sonra süzülür. Ayrı birkapta soğan, salça ve kıyma kavrulur. Önceden pişirilen kuru fasülye ve lahananın içine bir çay bardağı pirinç eklenerek bir arada pişirilir.
Lazların Yakın Tarihi
CEO Suite Giray Oral Bilkent UniversityEconomics'09 yariglaro.ceosuite@blogger.com
İşte Mjora ile yeni bir başlangıç yapıyoruz. Laz hareketinin kazandığı bunca deneyimden sonra Mjora'nın uzun soluklu bir yayın olacağını söylemek kehanet sayılmasa gerek.
1992 yılı son baharında telefonda duyduğum tok ses birşeylerin başlangıcı olduğunu hissettiriyordu. Tarih sahnesinden silinirken, hiç varolmadığımızı düşünmek kolay olandı. Yokoluş anlaşılabilirdi. Bu ölçüde de kabullenilebilir. Telefondaki o sesle sesimiz, sesimizle bize yüz yıl öncesinden seslenenlerin sesi karıştı. İşte tarihin tersine dönüşünün kısa bir özeti, yirminci yüzyılın başından bugüne dek yokoluşa karşı direnenlerin öyküsü olacak birazdan okuyacaklarınız.
İşte Mjora ile yeni bir başlangıç yapıyoruz. Laz hareketinin kazandığı bunca deneyimden sonra Mjora'nın uzun soluklu bir yayın olacağını söylemek kehanet sayılmasa gerek.
1992 yılı son baharında telefonda duyduğum tok ses birşeylerin başlangıcı olduğunu hissettiriyordu. Tarih sahnesinden silinirken, hiç varolmadığımızı düşünmek kolay olandı. Yokoluş anlaşılabilirdi. Bu ölçüde de kabullenilebilir. Telefondaki o sesle sesimiz, sesimizle bize yüz yıl öncesinden seslenenlerin sesi karıştı. İşte tarihin tersine dönüşünün kısa bir özeti, yirminci yüzyılın başından bugüne dek yokoluşa karşı direnenlerin öyküsü olacak birazdan okuyacaklarınız.
Lazlar Kimdir??
CEO Suite Giray Oral Bilkent UniversityEconomics'09 yariglaro.ceosuite@blogger.com
Lazlar hakkında, gerek popüler düzeyde gerekse yazılı metinler (resmi metinler, akademik çalışmalar, araştırma niteliğindeki eserler vs.) düzeyinde ciddi bir yanlış bilgilenme olduğu görülmektedir. Daha açık bir ifadeyle, Laz terimiyle neyin kastedildiğine ve dolayısıyla Lazların kim olduğuna dair birçok farklı nedenden kaynaklanan ve bir akademik çalışmada göz ardı edilemeyecek derecede önemli bir karışıklık mevcuttur. Lazların kim olduğunu ve dolayısıyla da kim olmadıklarını anlamak için ilk olarak Laz terimine yüklenen anlamları gözden geçireceğiz.
Lazlar hakkında, gerek popüler düzeyde gerekse yazılı metinler (resmi metinler, akademik çalışmalar, araştırma niteliğindeki eserler vs.) düzeyinde ciddi bir yanlış bilgilenme olduğu görülmektedir. Daha açık bir ifadeyle, Laz terimiyle neyin kastedildiğine ve dolayısıyla Lazların kim olduğuna dair birçok farklı nedenden kaynaklanan ve bir akademik çalışmada göz ardı edilemeyecek derecede önemli bir karışıklık mevcuttur. Lazların kim olduğunu ve dolayısıyla da kim olmadıklarını anlamak için ilk olarak Laz terimine yüklenen anlamları gözden geçireceğiz.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)